Pracownik ma prawo do wynagrodzenia albo zasiłku chorobowego za czas choroby. Zwolnienie lekarskie powinno służyć jak najszybszemu powrotowi do zdrowia, dlatego nie powinno się wówczas wykonywać żadnej pracy. Praca podczas zwolnienia to podstawa do odebrania zasiłku. Może też uzasadniać zwolnienie dyscyplinarne.

Chorzy, którzy wyczerpali okres pobierania zasiłku chorobowego przez 182 albo 270 dni, ale rokują odzyskanie zdolności do pracy, mogą liczyć na świadczenie rehabilitacyjne. Okres jego wypłaty zależy od oceny stanu zdrowia przez lekarza orzecznika ZUS. Można je pobierać maksymalnie przez 12 miesięcy.

Podstawą przyznania zasiłku chorobowego choremu przedsiębiorcy jest dostarczenie do ZUS-u zwolnienia lekarskiego oraz formularza ZUS Z-3b. Ten drugi dokument wypełnia samodzielnie przedsiębiorca – przeoczenia czy błędy mogą wpłynąć na decyzję o wypłacie zasiłku chorobowego.

W przypadku choroby pracownicy nie są pozostawieni samym sobie. Wszystkie osoby objęte ubezpieczeniem mogą liczyć na zasiłek chorobowy. Jego wysokość zależy od przyczyny niezdolności do pracy. Jeśli jest ona konsekwencją wypadku w pracy, choroby zawodowej lub ciąży, można liczyć na 100 proc. wynagrodzenia. Istotne jest jednak to, by okres zwolnienia wykorzystywać zgodnie z jego przeznaczeniem. Praca zarobkowa wykonywana w tym czasie może być powodem utraty zasiłku za cały okres zwolnienia. Tylko w I połowie tego roku ZUS wydał 12,5 tys. decyzji o cofnięciu zasiłku.

Nieuzasadnione zwolnienia to dodatkowe koszty dla pracodawców, dlatego firmy coraz częściej korzystają z możliwości kontroli zwolnień lekarskich przez ZUS. Pomaga ona ustalić, czy pracownik nie wykonuje w tym czasie pracy zarobkowej lub nie przedłuża sobie w ten sposób urlopu. Kontroli może podlegać każde zwolnienie, niezależnie od wskazań lekarza. W I kwartale tego roku kwota cofniętych lub pomniejszonych przez ZUS świadczeń sięgnęła 53 mln zł.

Przedsiębiorcy mają mieć wyliczany zasiłek chorobowy według podobnych zasad, jak pracownicy, wprowadzone też zostaną rozwiązania zmniejszające nadużycia w wypłacie zasiłków chorobowych dla prowadzących działalność gospodarczą - takie zmiany przewidziane są w projekcie założeń projektu ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, przyjętym we wtorek przez rząd.

Nawet jeden dzień opóźnienia w zapłacie dobrowolnej składki chorobowej może kosztować przedsiębiorcę utratą prawa do zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Bardzo ważna jest godzina zlecenia przelewu oraz moment obciążenia konta przedsiębiorcy.